Sunday, 10 September 2023

n tih apiang chu thusawiah emaw, thil tihah emaw Lalpa Isua hmingin ti vek rawh u Upa Vanlalrawna

 In tih apiang chu thusawiah emaw, thil tihah emaw Lalpa Isua hmingin ti vek rawh u

Upa Vanlalrawna

 

Engvanga hming hi nei nge kan nih ? E le, 'hminga koh kan nih theih nan'. Vawiinah hian hming nei lo ta ila khawsak phung, khawtlanga kan nihhona, ram inrelbawlna thlengin a buai ang. Hming pawimawhna chu mimal hlutna, hran bikna, kan beiseina leh lawmna te a pholang a; miin hminga min koh mawlh² chuan kan hlutna leh zahawmna pholanna a nih tel avangin innelna leh inpawhna ha a thlen a, khawsakho a tinuam hin a ni. Pathianin thil nung tinrengte a siam khan Adama hnenah a hruai hlawm a, 'Adaman an hminga a lo vuah apiang chu an hming a lo ni hlen ta a' tiin Genesis 2:19-20 ah ziak kan hmu a. Chuvangin,  hming hi a lo pawimawh hle tih a hriat theih a ni.

Pathian kan pawlna ah pawh, hming hriat loh Pathian biak ai chuan, Pathian hming hriat ngei a hming lama biak chu a awmzia a nei zawkin, Pathian pawn a lawmin, kan dilna te pawh min bengkhawn bik ang tih a rinawm a ni. Pathian meuh kan mawl biak chuan engtin nge ni ang? Miin min mawl biak chuan emaw hminga min koh duh loh chuan a lawmawm lo a ni. Tin, hming hi a putu zahawmna a nih nghal avangin, a nazawnga inkoh chu inzahlohna a nih theih zawk avangin Pathian pawhin a duh lo va, chuvangin Pathian kan biaknaah emaw mi kan fak te hian a nazawnga hming lam hi insum a ngai a ni.

Thu Chah : Mihringte chu kan hming put ang hian kan awm lo fova; Pathian erawh chu a hming hi a nihna a ni nghal a, a hming leh amah a hen theih lova, a hmingah a awm hin. Chuvangin, Abrahama Pathian, Isaaka Pathian, Jakoba Pathian tia a inchhal te, 'Pathian engkimtithei ka ni' a tih te, 'a hmasa ber leh hnuhnung ber' tia a insawinate hi a nihna a ni nghal a ni. Engvanga 'in tih apiang - thusawiah emaw, thil tihah emaw Lalpa Isua hmingin ti vek rawh u' tia Pathian Thuin min hrilh nge kan nih ? I lo sawibelh ila :

Isua ringtu, amah Lalpa leh Chhandamtu a nei kan nih vangin : Vawiina Isua zuitu, Kristian tia kan invuah chhan chu Isua kan rin vang a ni. Khawvel sakhaw dang aia kan chungnunna leh kan danglamna pawh Isua hming kan lam vang leh a hming awmtu kan nih vang a ni. Lalpa Isua fakin awm rawh se ! Paula pianthar hma, Saula tia hriat lar khan, Damaska daiah êngin a chhun thlu a, “Lalpa, tunge i nih?” tia a zawh khan, Lalpa chuan “Isua, i tihduhdah hi ka ni e," tiin a hming a sawi a. (Tirh.9:5) Paulan "Ka rina chu ka hria" a tih anga kan rin Lalpa, a rawng kan bawl Pathian hming chu Isua a ni tih kan hriat a, a hming hi kan lam tur a ni. Vantirhkohvin Josefa hnenah, 'A hmingah ISUA i sa ang' a ti a, (Isua chu Jehova chu Chhandamna, Chhandamtu tihna a ni a) Hming danga kan dil chuan engtin nge miin Isua ringtu kan nih tih an hriat ang?

Petera leh Johana te, Isua hminga kebai an tihdam khan, Sanhedrin hmaah koh a ni a; Isua hminga thu sawi tawp lo tur leh zirtir tawp lo tur an ti tlat a, vau an tawk a ni. Nimahsela Petera leh Johana te chuan, “Pathian mithmuhin Pathian thu zawm aiin nangni thu zawm a dik zawk emaw chu ngaihtuah rawh u. Keini zawng thil kan hmuh leh kan hriatte kha sawi lovin kan awm thei lo,” tiin an chhang a nih kha. Huaisen taka an thiltih avang khan mi zawng zawngin Pathian an chawimawi tih kan hmu a ni. (Tirhkohte 4:17-21) Isua hming hi dotu leh itsiktu tan chuan a huatthlala awm a; mahse a hming lam leh Isua hminga thil tih chu Isua rinna leh Pathian thu zawmna leh Pathian chawimawina a ni. Isua hming thil kan tih a, a hming avanga kan tuar chuan vanah lawmman kan dawng ang. (Mt.5:11-12)

Isua hming hi hming zawng zawnga hming chungnung ber a ni : Hla siamtu chuan 'Isua hming a sang ber a, leiah leh vanah pawh, angel leh mihringin an bia, ramhuaite'n an hlau bawk' a ti a, a dik hle a ni. Setana hian Pathian lo chu ngam loh leh hneh loh tumah a nei lo. Chuvangin, Isua hming kan put a, a hming kan lam chuan, hnehna kan chang hin ! Lalpa fakin awm rawh se ! Setanan Isua hming hi a ngam loh avangin a hming lam lova hming dang lam turin min duh a, min bum mek a ni, bumtu a nih vangin. Isua hming lamnaah ramhuai an kimki a hin. Vawiinah hian Isua hming lam hua i hria em? Pathian hmingin, I fapa hmingin, Pa leh Fapa leh Thlarau Thianghlim hmingin etc. tia Isua hming lam lova kan pehhel hin hi engnge a chhan ni ang? Pathian Thu chuan, "in tih apiang - thusawiah emaw, thil tihah emaw Lalpa Isua hmingin ti vek rawh u" tiin thupek min pe si a !

Philipi khuaa ringtute hnenah lehkha thawnin, Tk. Paula chuan heti hian a chah : "Chu mi avang chuan Isua hmingin mi tin – vana mite, leia mite, lei hnuaia mite nen –an hinghit nan leh Pa Pathian tihropuina turin... Pathianin ani chu nasa takin a chawimawi ve ta thung a, hming zawng zawnga hming chungnung ber chu a pe ta a," tiin. (Philippi 2 :9-11) Chuvangin, Isua hming kan lam rik hian Pathian tihropuina a ni a, Lalpa lei leh vana thuneihna zawng zawng neitu ani tih kan puanna a ni a, tin hming zawng zawnga hming chungnung ber a nih avangin Isua hming kan lam hian thiltihtheihna kan nei hin. Isua hminga ngenna te hi a chungnung a, mahni hmasial nan emaw rilru thianghlimna lova hman tur a ni lo va, Pathian ropui nan leh Pathian nena inremna atana hman tur a ni.

Isua hming hi van hnuaia hming sak zingah chhandamna hming awmchhun a ni :

Lalpa vantirhkoh inlar chuan Josefa hnenah, "...a hmingah ISUA i sa ang: ani chuan a mite an thil tihsual lakah a chhandam dawn si a," a ti a. (Mt. 1:20-21) Tin, Johanan, "..Amah lawm apiang chu, an hnenah Pathian fate nih theihna tur a pe, a hming ringtute chu," tiin a sawi a. (Jn. 1:11-12) Isuan , "Ama hmingin simna thu leh sual ngaihnathiamna thu Jerusalem khuaa anin, hnam tin hnenah an hril ang,' tiin a thu hretu a zirtirte a chah bawk. (Lk.24:47) Chuvangin, Isua hming hi kan sualte ngaihdamna tur leh Pathian fa kan nihna tura hming lam/ put tur a ni. Sanhedrin hmaa chhal an nih khan, Petera chuan, "Mi dang tuma hnenah chhandamna a awm lo; van hnuaia mihring sak zingah, min chhandam tur hming dang reng a awm lo,” a ti a. (Tirh.4:12) Vawiinah hian kan chhandamna tura van hnuaia hming lam tur awmchhun chu Isua hming hi a ni.

“Tupawh Lalpa hming lam apiangte chu chhandamin an awm ang,” tiin Tk. Paula chuan  (Rom 10:13)-ah a lo sawi a.  Pentecost Ni-a Pathian ngaihsak Judaten Petera thusawi an ngaihthlak a, an khenbeh kha an Messia Isua a ni tih an hriat khan; an thinlung chu chhun ang an lo ni ta a; tichuan mangangin, “Unaute u, engtin nge kan tih tak ang?” an ti a. Petera chuan an hnenah, “Sim ula, in sual ngaihdam nan Isua Krista hmingin baptisma chang heuh rawh u; tichuan Thlarau Thianghlim pek hi in hmu ang. A tiam kha nangni tan pawh, in fate tan pawh, hla taka mi zawng zawng tan pawh, Lalpa kan Pathianin a hnena a koh apiangte tan a ni e,” tiin chhang a ni. (Tirh.2: 37-39) Vawiinah hian Isua hming lam lovin sual ngaihdamna a awm lo va, sual ngaihdamna chang lovin van ram a luh theih lova tin ni.

 

an kimki a hin. Vawiinah hian Isua hming lam hua i hria em? Pathian hmingin, I fapa hmingin, Pa leh Fapa leh Thlarau Thianghlim hmingin etc. tia Isua hming lam lova kan pehhel hin hi engnge a chhan ni ang? Pathian Thu chuan, "in tih apiang - thusawiah emaw, thil tihah emaw Lalpa Isua hmingin ti vek rawh u" tiin thupek min pe si a !

Philipi khuaa ringtute hnenah lehkha thawnin, Tk. Paula chuan heti hian a chah : "Chu mi avang chuan Isua hmingin mi tin – vana mite, leia mite, lei hnuaia mite nen –an hinghit nan leh Pa Pathian tihropuina turin... Pathianin ani chu nasa takin a chawimawi ve ta thung a, hming zawng zawnga hming chungnung ber chu a pe ta a," tiin. (Philippi 2 :9-11) Chuvangin, Isua hming kan lam rik hian Pathian tihropuina a ni a, Lalpa lei leh vana thuneihna zawng zawng neitu ani tih kan puanna a ni a, tin hming zawng zawnga hming chungnung ber a nih avangin Isua hming kan lam hian thiltihtheihna kan nei hin. Isua hminga ngenna te hi a chungnung a, mahni hmasial nan emaw rilru thianghlimna lova hman tur a ni lo va, Pathian ropui nan leh Pathian nena inremna atana hman tur a ni.

Isua hming hi van hnuaia hming sak zingah chhandamna hming awmchhun a ni :

Lalpa vantirhkoh inlar chuan Josefa hnenah, "...a hmingah ISUA i sa ang: ani chuan a mite an thil tihsual lakah a chhandam dawn si a," a ti a. (Mt. 1:20-21) Tin, Johanan, "..Amah lawm apiang chu, an hnenah Pathian fate nih theihna tur a pe, a hming ringtute chu," tiin a sawi a. (Jn. 1:11-12) Isuan , "Ama hmingin simna thu leh sual ngaihnathiamna thu Jerusalem khuaa anin, hnam tin hnenah an hril ang,' tiin a thu hretu a zirtirte a chah bawk. (Lk.24:47) Chuvangin, Isua hming hi kan sualte ngaihdamna tur leh Pathian fa kan nihna tura hming lam/ put tur a ni. Sanhedrin hmaa chhal an nih khan, Petera chuan, "Mi dang tuma hnenah chhandamna a awm lo; van hnuaia mihring sak zingah, min chhandam tur hming dang reng a awm lo,” a ti a. (Tirh.4:12) Vawiinah hian kan chhandamna tura van hnuaia hming lam tur awmchhun chu Isua hming hi a ni.

“Tupawh Lalpa hming lam apiangte chu chhandamin an awm ang,” tiin Tk. Paula chuan  (Rom 10:13)-ah a lo sawi a.  Pentecost Ni-a Pathian ngaihsak Judaten Petera thusawi an ngaihthlak a, an khenbeh kha an Messia Isua a ni tih an hriat khan; an thinlung chu chhun ang an lo ni ta a; tichuan mangangin, “Unaute u, engtin nge kan tih tak ang?” an ti a. Petera chuan an hnenah, “Sim ula, in sual ngaihdam nan Isua Krista hmingin baptisma chang heuh rawh u; tichuan Thlarau Thianghlim pek hi in hmu ang. A tiam kha nangni tan pawh, in fate tan pawh, hla taka mi zawng zawng tan pawh, Lalpa kan Pathianin a hnena a koh apiangte tan a ni e,” tiin chhang a ni. (Tirh.2: 37-39) Vawiinah hian Isua hming lam lovin sual ngaihdamna a awm lo va, sual ngaihdamna chang lovin van ram a luh theih lova tin ni.

 

No comments:

Post a Comment

A UPA ZAWKIN A NAUPANG ZAWK RAWNG A BAWL ANG. Lalramenga

 A UPA ZAWKIN A NAUPANG ZAWK RAWNG A BAWL ANG..  Essauva leh Jakoba chungchang sawina a ni a, Essauva ka hua, Jakoba ka hmangaih tiin Lalpan...